Những quy tắc 'vàng' giúp trẻ tránh bị xâm hại tình dục (Phần 2)
Thời điểm nào có nguy cơ xảy ra xâm hại tình dục?
Xâm hại tình dục trẻ em có nguy cơ xảy ra bất cứ thời điểm nào. Nhiều người thường nghĩ rằng, xâm hại tình dục trẻ em chỉ xảy ra một cách ngẫu nhiên bởi một người lạ nhưng trên thực tế, những kẻ xâm hại thường dành nhiều thời gian để xây dựng mối quan hệ thân thiết với trẻ (đôi khi là với gia đình trẻ). Quá trình này gọi là “Dụ dỗ” và có thể diễn ra theo một số bước: Nhắm đối tượng - Xây dựng niềm tin - Tạo bí mật - Hành động leo thang - Thực hiện.
Một số trường hợp lợi dụng hoạt động du lịch để xâm hại tình dục trẻ em. Chúng có thể là khách du lịch, khách lữ hành, hay công dân nước ngoài, có hành vi xâm hại tình dục trẻ em ở một hay nhiều quốc gia, nơi họ đến du lịch hoặc sinh sống.
Trẻ thường không nói với người lớn khi bị xâm hại vì nhiều lý do và thường giữ im lặng về việc bị xâm hại. Vì vậy, hãy quan sát các dấu hiệu, đừng chờ trẻ nói ra.
Những dấu hiệu cảnh báo trẻ có nguy cơ bị xâm hại tình dục
Trẻ thay đổi tâm trạng, thu mình hơn, cáu giận bất thường hay trở nên hung hăng; Sợ hãi một người hoặc một nơi đặc biệt nào đó, phản ứng không bình thường từ trẻ khi trẻ được hỏi chúng có tiếp xúc đụng chạm với một người nào đó không; Đi tiêu, tiểu khó, ra máu; thấy vệt máu trên quần áo trẻ; trẻ ít tắm, sợ tắm sợ thay đồ; trẻ khó ngủ, gặp ác mộng và hay tè dầm; trẻ hay vẽ những hình vẽ liên quan đến hành vi tình dục; bỗng hiểu rõ bộ phận sinh dục, các hoạt động tình dục cũng như các từ ngữ liên quan…
Cách xử trí khi trẻ bị xâm hại tình dục
Trong trường hợp, phụ huynh phát hiện trẻ bị xâm hại tình dục, việc đầu tiên là cố gắng ngăn chặn hành vi xâm hại và bảo vệ trẻ; đưa trẻ đến cơ sở y tế thăm khám và tư vấn nhằm điều trị thể chất và tâm lý cho trẻ. Đồng thời, phu huynh phải báo cơ quan chức năng điều tra để ngặn chặn tình trạng tiếp diễn đối với con mình và có thể xảy ra với những trẻ khác. Người có hành vi xâm hại tình dục trẻ em, bất kể do mắc bệnh hay là một hoạt động thõa mãn nhất thời, đều được luật pháp để tâm và chế tài.
Cốt lõi của vấn đề là bố mẹ phải tạo được một môi trường tin cậy lẫn nhau, quan tâm đến con cái, bình tĩnh trao đổi với trẻ, và đặc biệt cho trẻ biết trẻ sẽ không bị bất cứ hình phạt nào khi kể ra với bạn. Điều quan trọng nhất là sự nhạy cảm và tinh tế của phụ huynh cảm nhận được những bất thường ở đứa con yêu quý của mình.
Bắt đầu trò chuyện về giới tính khi trẻ 2 tuổi
Theo các chuyên gia giáo dục giới tính, hãy bắt đầu trò chuyện về giới tính khi trẻ 2 tuổi. Điều này nghe có vẻ sớm, nhưng trẻ em dưới 12 tuổi có nguy cơ bị xâm hại nhiều nhất khi 4 tuổi. Ngay cả khi trẻ chưa thể nói tốt nhưng ở độ tuổi này, trẻ đang trong quá trình tìm hiểu và khám phá những điều xung quanh.
Hãy cho trẻ biết rằng, cơ thể trẻ thuộc về chính bé. Không ai có quyền làm bất cứ điều gì với cơ thể bé mà khiến bé khó chịu. Nếu ai cố tình, trẻ cần biết nói “Không”.
Khi tắm cho trẻ, hãy nói cho trẻ biết rằng, không một ai có thể được nhìn hay chạm vào vùng kín của con, trừ một số người như bác sĩ, y tá hay bố mẹ. Tuy nhiên, bác sĩ y tá cần phải mặc đồng phục và đang trong giờ khám chữa bệnh, phải giải thích được cho con là họ cần chạm vào để làm gì và cần có sự đồng ý của con.
Cha mẹ hãy giải thích cho trẻ về sự khác biệt giữa những bí mật "tốt" và "xấu". Những câu như “Đây là bí mật của riêng hai chú cháu mình" thường của những kẻ lạm dụng khiến trẻ con cảm thấy lo lắng và sợ không dám kể cho ai khác nghe. Những bí mật "tốt" có thể là món quà hay bữa tiệc. Những bí mật "xấu" là cái khiến con cảm thấy buồn, lo lắng, sợ hãi và con cần nói ra.
Hãy nói với con khi nào bé cảm thấy buồn, lo lắng, sợ hãi, bé nên lên tiếng với người bé tin tưởng, có thể nói với bố mẹ, hay chị gái, cô giáo...
Bác sĩ Lan Hải giới thiệu Quy tắc bàn tayđược chia thành 5 vòng tròn giao tiếp mà cha mẹ cần dạy trẻ để giúp trẻ tự bảo vệ mình.
Quy tắc này không chỉ phù hợp với trẻ mầm non mà cả với trẻ tiểu học và vị thành niên.
1. Chỉ người thân ruột thịt trong gia đình như ông bà, bố mẹ, anh chị em ruột mới được ôm hôn con.
2. Với bạn bè, thầy cô, họ hàng chỉ được nắm tay con.
3. Khi gặp người quen chỉ bắt tay.
4. Nếu đó là người lạ chỉ vẫy tay.
5. Xua tay không tiếp xúc, thậm chí hét to và bỏ chạy nếu những người xa lạ mà bé cảm thấy bất an, tiến lại gần và có cử chỉ thân mật.
Theo TS Vũ Thu Hương - Khoa Giáo dục Tiểu học, ĐH Sư phạm Hà Nội, các bậc cha mẹ nên cho con mặc đồ lót từ sớm, khoảng 3 tuổi, rồi dặn con khu vực bên trong đồ lót là bất khả xâm phạm, ai động vào khu vực đó mà chưa có sự đồng ý của con thì đều là người xấu, bất kể đó có là người thân thiết. Trẻ biết được quy tắc đồ lót này có thể giữ gìn bản thân tránh khỏi phần lớn các nguy cơ bị xâm hại.Người lớn cần chỉ rõ trẻ em không nhận quà của người lạ, không đi một mình khi trời tối, đường vắng, không được để trẻ đi chơi một mình sau 9h tốivà báo ngay cho cha mẹ nếu có ai đó chạm vào và làm con sợ.
Ngoài ra, các bậc cha mẹ hãy quan tâm con nhiều hơn, lắng nghe và vị tha, bao dung với con để trẻ có thể tin tưởng, cởi mở và tâm sự với cha mẹ nhiều hơn. Từ đó, cha mẹ có thể sớm nhận biết con có đang gặp vấn đề gì không an toàn hay không./.
-ST-
